در اینجا می‌خواهیم ببینیم چگونه می‌توان مهارت‌های رهبری را توسعه داد:
1. باید بدانیدهدف چه شکلی دارد.
صدها کتاب در بازار وجود دارد که همه ادعا دارند رازهای رهبری یا مدیریت عالی را معرفی می‌کنند. همه اینها ترسناک، سردرگم کننده، و گاهی متناقض به نظر می‌رسند. پس یک رهبر الهام‌بخش باید چه‌کار کند؟ به همین خاطر به عنوان یک کارشناس و متخصص (کسی که مسئول توسعه رهبری در یک سازمان است) بسیار مهم است که خیلی شفاف، شایستگی‌های کلیدی رهبری که برای موفقیت در کسب و کار درحال حاضر و برای آینده لازم هستند را مشخص کنید (سری مقالات مدیر در نقش کوچ به شما کمک خواهند کرد تا دیدگاه تازه‌ای در این زمینه کسب کنید).
مدل‌های تحقیقاتی متعددی برای انتخاب وجود دارند. از این رو نیازی نیست از همان خشت اول شروع کنید. من متوجه شدم که بهتر است اول از همه استراتژی و الزامات رهبری شرکت خود را بشناسید، یک مدل شایستگی اولیه بسازید و بعد از مدیرعامل و مدیران اجرایی ارشد و همچنین دیگر ذی‌نفعان بخواهید این مدل را تایید کنند. اگر شما هم یک رهبر الهام‌بخش هستید که مدل شرکتی ندارید بهتر است که رهبران موفق در شرکتتان را مورد توجه قرار دهید. با آنها صحبت کنید، از آنها بپرسید چگونه موفق شده‌اند و بعد کتاب‌های خوب را مکمل این اطلاعات کنید.
2. آگاه باشید که در چه فاصله‌ای از هدفتان ایستاده‌اید – درخواست بازخورد بدهید.
اگر به یک ارزیابی ۳۶۰ درجه دسترسی داشته باشید، این ابزار یک روش عالی برای گردآوری بازخورد محرمانه درباره مهارت‌های رهبری تان است. بهتر است این ارزیابی براساس مدل رهبری شرکتتان باشد. همچنین می‌توانید از همکاران مورد اعتماد خود درخواست بازخورد مداوم بدهید. اگر مورد خاصی وجود دارد که سعی دارید ارتقاء دهید، مانند مهارت شنیدن ، می‌توانید از مدیرتان و یا یک کُوچ درخواست کنید شما را مشاهده کرده و در مورد آن مهارت بازخورد ارائه کند.
درحالی‌که بازخورد یکی از قدرتمندترین منابع توسعه فردی و حرفهای است، متاسفانه معمولا نادیده گرفته می‌شود. اول از همه اینکه، مدیران خیلی در این کار مهارت ندارند. در واقع اغلب افراد برای ارائه بازخورد احساس خوشایندی ندارند. این مسئله در کنار واکنش عاطفی و احساسی طبیعی ما نسبت به بازخورد (بجنگ یا فرار کن) باعث می‌شود بازخورد چندانی دریافت نکنیم. هر چه در سازمان رتبه بالاتری داشته باشیم شرایط بدتر می‌شود (به آن سندرم “تنهایی در اوج” می‌گویند).
3. برای توسعه یک دلیل و چرا داشته باشید و با انگیزه باشید.
اگر کسی خودش نخواهد، پیشرفت برای او غیرممکن خواهد بود. انگیزه درونی نوعی نیروی محرک است— این بخش معمولا میان افراد موفق و بلندپرواز مشکلی نیست— برای آنها ارتقاء مهارت‌های رهبری کلید موفقیت محسوب می‌شود. در مورد دیگران تبدیل شدن به یک رهبر بزرگ یک فراخوان و بخشی از یک زندگی هدف-محور است.
4. دقیق و شفاف باشید.
طرح‌های توسعه زیادی دیده‌ام که مثلا در آنها گفته شده،: “ارتقاء مهارت‌های رهبری” یا “تبدیل شدن به یک رهبر خوب”. اینها نیت خوبی دارند اما اگر هدف توسعه واقعی باشد، هیچ ارزشی ندارند. شما باید کنکاش کرده و مهارت‌ها و رفتارهایی را مشخص کنید که اگر بهبود یابند تاثیر قابل توجهی بر بهبود عملکرد شما به عنوان یک رهبر خواهند داشت. و البته در کنار کشف نقاط قوت، شناسایی نقاط قابل بهبود هم اهمیت دارند.
5. یک برنامه آماده کنید و آن را بنویسید.
تحقیقات شفاف و روشن است: افرادی که برای خود هدف تعیین می‌کنند، موفق‌تر از کسانی هستند که چنین نمی‌کنند و چه بهتر که این اهداف دقیق و صریح و شفاف را بنویسید. طرح توسعه فردی (IDP) مخصوص به خودتان را آماده کنید. این‌کار را انجام دهید. شما سزاوارش هستید.
6. با هر روش یادگیری موجود همه نیازها را برطرف کنید.
شاید برای نیازهای بزرگ، تغییر شغل می‌تواند بهترین چاره (و قدرتمندترین) پیشرفت و توسعه باشد. از سویی دیگر، پیگیر پروژه‌هایی باشید که به شما در ارتقای مهارت‌های لازم کمک می‌کند. برای مثال اگر سعی دارید شنونده خوبی باشید، پروژه‌هایی را شروع کنید که در آن کارشناس موضوعی نباشید. بنابراین می‌توانید تمرین کنید تا به حرفهای دیگران گوش کنید.
از دیگران (متخصصان، منتورها وکُوچ‌ها)، از دوره‌های آموزشی و کتاب‌ها یاد بگیرید. هر کاری که انجام می‌دهید دقت کنید که حتما خودتان را به چالش بکشید. اگر یک طرح توسعه مطمئن و قدرتمند داشته باشی، حتی فکر کردن به آن هم شما را می‌ترساند. باید ریسک‌پذیر باشید. این همان “شور توسعه” است که تاثیرگذارترین تغییرات رفتاری را موجب می‌شود.
7. میان همه اینها همبستگی و معنا ایجاد کنید.
درباره آنچه انجام داده‌اید، آنچه خوانده‌اید و آنچه یاد گرفته‌اید فکر کنید. این درس‌ها چه بودند؟ به بخش ثابت این مجموعه باید چه چیزی اضافه کنید؟ چه چیزی را باید کنار بگذارید؟ درباره خودتان چه یاد گرفتید؟ پیشنهاد می‌کنم یک کُوچ یا منتور معتمد داشته باشید تا در این موقعیت‌ها در کنار شما باشد.
8. در پایان، حس“چالاکی در یادگیری” را در خودتان پرورش دهید.
به تازگی یک تحقیق نشان داده که چالاکی و تداوم در یادگیری مهمترین شاخص در موفقیت رهبری است. کنجکاو باشید، از تجارب جدید استقبال کنید، چیزهای جدید را امتحان کنید و از مواجهه با چیزهای جدید و ناشناخته به خودتان افتخار کنید. پسمهارت یادگیری را یاد بگیرید و از این سفر لذت ببرید!